CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, hazine arsalarının TOKİ eliyle satılmasından dolayı belediyelerin uğradığı maddi kayıpları TBMM gündemine taşıdı. TBMM Başkanlığına CHP’li milletvekillerinin imzalarıyla bir araştırma önergesi veren Budak, “Hazine arsalarının satışlarından ilçe ve büyükşehir belediyelerine toplam yüzde 46 pay veriliyor. AKP iktidarı 2019 yılında büyükşehir belediyelerini kaybettikten sonra satılacak hazine arsalarını sosyal konut bahanesiyle bedelsiz olarak TOKİ’ye devrediyor. TOKİ bedelsiz devraldığı bu arsaları üçüncü kişilere satıyor. Böylelikle belediyelerin almaları gereken paylar TOKİ’ye kalıyor. İktidar, muhalefet belediyelerinin gelirlerini kısmak için TOKİ eliyle hülleli satışlar gerçekleştiriyor. Son üç yılda TOKİ eliyle yapılan satışlardan belediyelerin uğradıkları kayıp 10 milyar lirayı buldu” dedi.

Budak ve CHP’li Milletvekilleri tarafından TBMM Başkanlığı’na sunulan araştırma önergesinin gerekçesinde şu ifadeler yer aldı:

“2019 SONRASI TOKİ ELİYLE SATIŞLAR ARTIYOR”

“2003-2019 yılları arasında Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanlığınca arsa satış ihaleleri ile yaklaşık 51,5 milyon metrekare arsa yaklaşık 7 milyar lira bedelle satılmıştır. 2019 sonrası yıllarda TOKİ’nin arazi satışları hız kazanmıştır. Yılda ortalama 3 milyon metrekare kamu arazisi satışı gerçekleşmiştir.

“TOKİ’NİN ÜÇÜNCÜ ŞAHISLARA ARSA SATIŞI, GÖREVİN KÖTÜYE KULLANILMASI”

2020 yılında 15 milyon 500 bin m² yüzölçümlü hazine taşınmazı TOKİ’ye devredilmiştir. 2020 yılında 4 milyon 28 bin metrekare arsa, 2 milyar 300 milyon 190 bin muhammen bedelle satışa çıkarılmıştır. 2021 yılında 29 milyon 200 bin m² taşınmaz bedelsiz olarak TOKİ’ye devredilmiştir. 2021 yılında 6 milyon 699 bin metrekare arsa, 8 milyar 662 milyon 383 bin muhammen bedelle satışa çıkarılmıştır. 2022 yılında şu ana kadar 3 milyon 806 bin metrekare arsa, 11 milyar 146 milyon 224 bin lira muhammen bedelle satışa çıkarılmıştır. Konut yapma amacıyla kendisine bedelsiz devredilen hazine arazilerini TOKİ’nin üçüncü şahıslara satması, görevin kötüye kullanılması olarak yorumlanmalıdır.

“BELEDİYELERİN KAYBI 10 MİLYAR LİRAYI BULDU”

Ayrıca, 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 5. maddesi, belediye ve mücavir alan sınırları içinde veya dışında olan Hazine taşınmazlarının satışından belediyelere belirli oranlarda pay verilmesini öngörmektedir. Buna göre, belediye ve mücavir alan sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından öncelikle yerinde muhafaza edilemeyen yapıların tasfiyesinde kullanılmak şartıyla %10’u, ilgili belediyelerin 20.7.1966 tarihli ve 775 sayılı Kanun hükümlerine göre oluşturulan fon hesabına aktarılır. Kalan kısmından ise ilgili belediyeye %30, varsa büyükşehir belediyesine %10 oranında pay verilir.

Hazine arazilerinin satışından belediyelere aktarılması gereken paylar, arazilerin bedelsiz TOKİ’ye devredilmesi ve TOKİ aracılığıyla satışa sunulması nedeniyle, aktarılmamaktadır. Özellikle 2019 seçimleri sonrası hazine arazilerinin TOKİ eliyle satışları hızlanmış, belediyelerin almaları gereken yüzde 46 pay TOKİ’ye aktarılmıştır. Muhalefet belediyeleri bu şekilde yapılan satışlar nedeniyle çok büyük zarara uğratılmakta, önemli bir gelir kaynağından mahrum bırakılmaktadırlar. Belediyelerin 2020, 2021 ve 2022 yıllarında yapılan satışlardan uğradıkları maddi kayıp 10 milyar lirayı bulmaktadır.