18 gün güya kapandık, acaba bu 18 günde kim ne kazandı, kim kaybetti, bir muhasebesini çıkarmak istedim. Gerçekten faydası oldu mu denildiği kadar, vaka sayıları gerçekten düştü mü, bu ne kadar sürer, bu işten kimler karlı kimler zararlı?

İlk başta söylenen amacımız olan vaka sayıları, ölüm sayıları, yoğun bakım sayılarına bakalım. Evet biraz saklanmaya çalışsa da test sayısı düşürülse pozitif çıkması muhtemel kişilere test yapmayıp direk temaslı kabul edip karantina uygulansa, tedavi verilse ama test yapılmadığı için pozitif sayılmasa da görece olarak vakalarda yarı yarıya bir düşüş oldu, bu biraz sağlık çalışanlarına nefes aldırdı.

Ölüm sayıları ise bazı farklı teşhisler, ölümlerin gizlenmesi olmasına rağmen ölümlerde azalmama % 20'lerde kaldı ve hala çok yüksek nüfusla karşılaştırıldığında hala dünyada ilk üç ülkeden biriyiz, bu yüzden başarılı olduğumuzu söyleyemeyeceğim.

Yoğun bakımlar ve hastanelerde doluluklar da % 25 oranında azaldı, bu da biraz sağlık çalışanlarına nefes aldırdı, sağlık sisteminin tıkanmasının kısa vadede önüne geçildi.

Maddi çıkar sağlayanlar her zamanki gibi iktidar yanlısı 5-10 müteahhit, çünkü onlar iş yapmasalar da garanti paralarını alıp servetlerine servet kattılar. Market zincirleri çünkü onlara az da olsa rakip olan bakkallar, tuhafiyeciler, düğmeciler, tatlıcılar, çerezciler, içkidükkanları, manavlar, çiçekçiler, köylüler, pazarcılar, lokantalar gibi bir çok küçük esnaf kapatmak zorunda kalırken onlar açtı. Artık ya büyük kartellere hizmet edeceksin ya da yok olup gideceksin, başka çare bırakmadılar.

Parası olanlar paralarını faizde, dövizde, altında hatta sanal parada tutarak katladılar, kredi çekmek zorunda kalanlar ödedikleri veya ödeyemedikleri yüksek faiz yüzünden battılar.

Memurlar, iş garantisi olan çalışanlar bu dönemde aç kalmadıkları ve giyim, tatil, ulaşım gibi masrafları olmadığı için geçinmeleri daha kolay oldu, en azından hayatta kalabildiler ama dönemde işsiz kalanlar çok zorluk çektiler, çoğu iflasa sürüklendi.

AVM'ler giyim mağazaları, yapı marketler gibi sabit dükkanı olanlar zarar etti ama sanal alışveriş zinciri kurabilenler çok zengin oldu.

Gerçek yemek yapan lokantalar, kahvehaneler, çay ocakları çok büyük zararda ama fast food yemek yapanlar, hazır gıdacılar, hazır içecek üretip satanlar çok kazandılar.

Siyasi olarak düşünürsek iktidar bu pandemiyi kötü yönettiği için zararda, muhalefet alternatif üretemediği için karlı değil, kararsız ve partisiz sayısı Cumhuriyet tarihinin en yüksek oranında, neredeyse iktidar olacak kadar çok bu da hemen bütün partilerin parti teşkilatlarının zararda olduğunu gösteriyor.

Daha bir çok açıdan bu durum irdelenebilir, benim bir bakışta düşündüklerim bunlar, sizler de katkı sunarsanız memnun olurum. İşin muhasebesini yapmak bazen salgınların ve alınan kararların nedenlerini anlamamıza yardımcı olabilir diye düşünüyorum. Ne dersiniz?

(Ozanca sağlık mobbing politika kitabımdan)