Maske kullanımı ile sorular çok sık geliyor ve bunları cevaplamak için tekrar buradan yazma gereği duydum. En çok sorulanlar "maskeyi ıslak kullanabilir miyiz", "maskeyi yıkasak nasıl olur", "maske bende alerji yapıyor ne yapmalıyım", "hangi sıklıkla maske değiştirmeliyiz", "maskeyi değiştirmezsek ne olur", "maske burnumu örterse nefes alamıyorum, boğulur gibi oluyorum, aşağıda tutsam ne olur" gibi sorular… Bu sorulara toptan cevap vermek istedim, böylece kafalardaki sorular bir nebze gider hem de daha sağlıklı maske kullanırız.

Maskeyi ıslak kullanmak etkinliğini tamamen bitirir, geçirgenliğini artırır, ıslak kullanmak yararlı olsa denizde kullanılmasına müsaade edilir… Böylece deniz kıyısında bulaşımı en aza indirilirdi. Aksine ıslak kullandığımız zaman virüsün yaşamasına, çoğalmasına yardım ediyoruz. O yüzden ıslak maske kullanılmaz, zaten maskeyi değiştirme sebebimiz de ıslanmış oluşu ve geçirgenliğinin armış oluşu, o yüzden de maske asla ıslak kullanılamaz.

Maskelerin bazıları yıkanabilir türden. Maskeler tamamen pamukludan yapılan 4-5 katlı maskeler, bunlar yıkanabilir ama bu maskeler 3 saatten fazla kullanılmaz ve 6 defadan fazla yıkanılmaz. İki yüzü pamuklu ortası elyaflı cerrahi maskeler yıkanmaz, yıkanırsa ortasındaki elyaf özelliğini yitirir, geçirgenliği artar. O yüzden bu tür maskeler 4-5 saat kullanılır, sonra da poşete konulup atılır, yenisi takılır…

Maske alerji yapabilir, bilhassa ortadaki elyaf bazı hassas kişilerde alerjiye sebep olabilir. Bu kişilerin cerrahi maske yerine, yıkanabilir pamuk maske takması çok daha yararlı olacaktır. Tabi yıkarken kendilerine alerji yapmayan bebe şampuanı ile yıkamaları da çok daha doğru olacaktır.

Maskelerin türüne göre değiştirmeliyiz, cerrahi maskeler 4-5 saat ara ile yıkanabilir, maskeler 3 saat ara ile n95 gibi geçirgenliği az olan maskeler 2 saat arar ile değiştirilebilir. Maskeyi değiştirmezsek yüzeyde biriken virüsler geçirgenliği artan maskeden ağzımıza, burnumuza girer. Bizi daha kötü hasta eder, virüsten korunalım derken birikmiş virüsü içimize alırız. O yüzden maskenin sık değişmesi çok önemlidir hatta hayatidir…

Maske burnumuzu örtmez sadece ağzımızı örtersek biz hastalık yaymayız çünkü hastalığın yayılmasının en büyük sebebi ağzımızdan çıkan tükrükledir ama hastalığı dışarıdan çok rahat alırız. Çünkü hastalık % 70 burnumuzla, % 20 gözlerimizle, % 10 ağzımızla vücudumuza girmektedir, eğer burnumuzu kapatmazsak havadaki virüsler doğrudan burnumuzdan girer ve bizi hasta eder. Eğer gözlük kullanıyorsak gözden giren virüslerin çoğunu durdururuz, kullanmıyorsak mutlaka siperlik ya da gözlük kullanmalıyız…

Maskelerin yüzey kısmına asla el değmemelidir, ipleri tutulmalı çıkarılmalı veya takılmalıdır. Yüzeyi ellersek elimizdeki virüsleri maskeye taşırız yine maskedeki virüsleri de elimize taşıyabiliriz. Bu yüzden maskeyi aşağı indirmek, çene altında kullanmak, kolda taşımak, gerektiğinde kullanmak maskenin temizliği ve sağlığı açısından sağlıklı değildir. Toplum sağlığı için böyle kullanabiliriz maske kirli de olsa takıldığı sürece dışarıya mikrop vermez ama kirli maske takmak bizim sağlığımızı ciddi şekilde bozar hatta takmamaktan daha hasta bile olabiliriz çünkü kirli maskedeki virüs miktarı havadaki virüs miktarından her zaman daha fazladır…

(Ozanca sağlık mobbing politika kitabımdan)