Adaletin olup olmadığını sadece hukuk, demokrasi ve özgürlükler kapsamında değerlendiremeyiz. A’dan Z’ye yaşadığımız her ortamda ve her konuda adaleti aramak durumundayız. Aslında yaşadığımız çevreye bir göz attığımızda, hangi konuda, hangi alanda adalet var?

"Adalet mülkün temelidir."  Bu cümlede ki "mülk" devlet anlamında kullanılırdı. Oysa şimdilerde "adalet" sözcüğünün ağırlığı kalmadığı gibi, içi boşaltılmış bir sözcük haline getirildi. Adalet mülkün temelidir denirken,  mülk; mal, servet, zenginlik, yetki, konum, statü anlamında kullanılıyor.

Türkiye'de her konuda anket yapılıyor. Bu anket yapan şirketler sokağa çıkıp bir de adalet konusunda anket yapsınlar ve vatandaşa şunu sorusunlar:  "Sizce adalet var mı?"  Bu anketi herkes bulunduğu ortamda da yapabilir. Ben bunu her ortamda sürekli yaptım. Aldığım cevaplar son derece dehşet verici. 70 yaşını geçtim, hala bu ülkede gerçek adaletin olduğunu söyleyen tek bir insana rastlamadım.

Bir zamanlar dünyaya hükmeden, çağ açıp çağ kapatan, tarih boyunca adalet dağıtmakla övünen bir milletin geldiği noktaya bakın! Türk Milletinin adalet anlayışı ile yüzyıllar boyunca; farklı etnik kökenler, din mensupları kardeşçe bir arada yaşadı. Şimdi ne oldu da, ırkçılık hortladı. Milliyetçilik şerefli bir duygudur. Dünyada her millet kendi kimliğiyle övünür, sahip olduğu milli değerleriyle milliyetçi olduğunu söyler.

Eğer adalet mekanizması doğru düzgün işlemiyorsa, adaletsizlikle ilgili şikayetler ayyuka çıkmışsa, en iyi kanunu da yapsanız uygulanmadıktan sonra, ne işe yarar?

Bakın; bu ülkede herkes demokratik ve özgürlükçü bir anayasa olmasını istiyor. Diyelim ki herkesi kucaklayan bir anayasa yapıldı. Peki, bu anayasa yaşanan tüm adaletsizlikleri ortadan kaldıracak mı, ya da ülkeyi yönetenlerin "adalet anlayışını" değiştirecek mi?

Dokunulmazlar ordusu her geçen gün seçkin konumlarını sürdürürken, sokaktaki vatandaşa uygulanan kanunlar, toplumda adaleti sağlayacak mı?   

Vekil dokunulmazlığı yanında bir "bürokrat dokunulmazlığı" var. Hukuku çiğneyen, keyfi hak ve özgürlük ihlali yapan bürokratlar hakkında, amirden izin çıkmadıkça yasal işlem yapılabiliyor mu? Her konuda standardı yakalayacağız iddiasında bulunuyorsanız, o zaman böyle bir çarpıklığa izin vermeyeceksiniz.      

Keyfi uygulamalar ve yasalara aykırı engeller nedeniyle Türkiye'deki adalet mekanizması işlemez hale gelmiştir. Türk insanının adalet arayışı ne zaman kadar sürecek?   

Tarihe binlerce yıldır, kültürü, ahlakı, dini, inancı, sosyal ilişkileri ile adalet dağıtan, adaleti öğreten bir millet; adalet aramaya başlamışsa, herkes şapkasını önüne koyup iyice düşünmelidir.     

Türkiye'deki bütün adliyelerde hakimlerin arkasında "Adalet mülkün temelidir" yazıyor ama bunu tam anlamıyla yerine getiremiyoruz.  İmtiyazlar, imtiyazlı sınıflar, statüler, kendi başına karar alabilen kişi, kuruluş, kurumlar ve makamlardan oluşan bir düzen var. Ve bu düzen, kaos yaratmasına rağmen kitleler uyutulmaya devam ediyor.  

Hem kendilerine hem de eylem ve işlemlerine "dokunulamayan sınıfların" varlığına kimse dikkat çekmiyor. Türkiye'de dokunulmayan kişi, sınıf zümreler var. Türkiye bundan kurtulmalıdır. Ama nasıl?    

Hukuk devletinin temeli; "kanun karşısında herkesin eşit olma" ilkesidir. Ayrıcalıklı kişi, sınıf ve zümrenin olmaması demektir. Ve hak arama hakkının yine sınırlandırılmaması demektir. Keyfiliğin önlenmesi, "hukukun üstünlüğünü" hakim kılmak demektir.  Her ne kadar keyfilikler, adaletsizlikler olsa da, hukukun üstünlüğünü savunmaya ve korumaya mecburuz. Aksi takdirde herkes kendi adaletini kendisi sağlamaya kalkar ki, işte asıl tehlike o zaman başlar. Şu bir gerçek ki, bu ülkede her ne sorun yaşanıyorsa, temelinde yatan en büyük neden adaletsizliktir. Onun için bu ülkenin ve bu ülkede yaşayan insanların ekmek ve su gibi adalete ihtiyacı var…