Her canlı varlığı, kendi yapısı ve hareketleri doğrultusunda tanımak ve değerlendirmek düşüncesi insanoğlunun varoluşundan itibaren başlamıştır. Ancak insan hakkında basit bir anlayışa sahip olmak mümkün değildir. Çünkü insanı diğer canlı varlıklardan ayıran en önemli tarafı düşünmesi ve yaratıcı olmasıdır. Allah, bunun için insanı en güzel, en kutsal varlık olarak yarattı. İnsanı; akıl, fikir ve düşünce ile donattı. Ve insanoğlu yine varoluşundan itibaren daima iyiyi, güzeli ve doğruyu aramıştır. Bu arayış hala devam etmekte ve sonsuza kadar da devam edecektir. Yalnız burada sorulması gerek soru şudur: "İnsanı nasıl değerlendiriyoruz, insanı hangi ölçülerle alıp bir yerlere koyuyoruz? Basit ve başkalarının yargısıyla, kulaktan dolma dedikodulara göre mi, yoksa kendi gerçek değer yargılarımızı kullanarak mı?" İşte bu noktada günümüz toplumu, insanı sahip olduğu üstün meziyetleriyle değil, daha çok ortak çıkarlar doğrultusunda değerlendiriyor.

"Bugün yaramaz insan" dediğimiz biriyle yarın birlikte oluyoruz. "iyi insan" dediğimiz biriyle de bir araya gelmekten kaçınıyoruz. Çünkü kendi yargımızdan çok, başkalarının değer yargılarının etkisinde kalıyoruz. Bir insanı, terazinin her iki kefesine birlikte koyamayız. İnsan ya iyidir, ya da kötüdür. İyiye kötü, kötüye de iyi damgasını vuramayız. İnsanları yanlış değerlendirerek, toplumda sevimsiz ve başarısız göstermek için elimizden gelen her türlü kötülüğü yapmaktan, iftira atmaktan çekinmiyoruz. Elbette bu düşünceler kendiliğinden doğmuyor. Mutlaka ortada çekememezlik, ya da çıkarlar söz konusudur. Ama her ne olursa olsun, çıkarlar uğruna insanları karalamak, yargısız infazda bulunmak hakkına sahip değiliz. Ne yazık ki, günümüz siyaset arenasında buna sıkça rastlıyoruz. Gerçek olan şudur ki, çok iyi tanıdığımız bir insana, bir başkası "kötü diyorsa", bizim de aynı yargıyı paylaşmamız doğru değildir.  

 KENDİNİ BİLMEK
Dünyada kendisini "tek" sayan, herkesten daha güçlü, herkesten daha bilgili, herkesten daha akıllı sanan insan, günün birinde bu düşüncesinin yanlış olduğunu mutlaka anlayacaktır. Asıl olan bunu "rezil" olmadan önce anlayabilmektir. İnsan, sahip olduğu gücün farkına vardığı zaman, bu gücünü kötüye kullanmadığı zaman, insanlığa en büyük hizmeti yapmış olur. İşte o zaman yaptığı işten başarılı sonuç alır. Kendini bilmek budur ve insanın kendisine güven duymasını sağlar. Böyle bir insan, hiçbir zaman "ben bilirim gafletine düşmez." Çünkü kendi gücünü ölçerken, başkalarının da nasıl bir güce sahip olduğunu ölçer. Büyük düşünürlerin, "kendini bil" demeleri, bu anlamda söylenmiş bir sözdür. İnsan kendisini tanıdıkça, kendisine olan güveni de artar. Kendisini iyice bilmeden, tanımadan gurur ve kibir içinde olanlar, eninde sonunda başarısız olmaya ve kaybetmeye mahkumdurlar. Bu tip insanlar, bu başarısızlığın kendisinden kaynaklandığını da asla kabullenmezler.

"Kendinizin değerini kendiniz ölçün, bir paspasın değerini en iyi bilen ayakkabıları kirli olan kişidir."