Okul aşıları artık aile hekimliklerinde yapılacak. Bugünlerde hem aile hekimlerinin hem de bizimle beraber çalışan sağlık çalışanlarımızın en büyük sorunlarından biri. Devlet başa çıkamadığı sorunların çözümünü yine her zamanki gibi aile hekimlerine yıkmaya başladı. Bu da onun en büyük soru idi, hele okullar kapalıyken şimdi bunu da aile hekimine yıktı oh kurtuldu, acaba öyle mi?

Okul aşıları dediğimiz aşılar aslında çocukluk yani bebeklik çağında yaptığımız aşıların 5 yılda rapel dediğimiz hatırlatmaların yapılması ve bu sayede ilk yapılan aşının koruyucu gücünün artırılmasından ibaret. Yani bu aşı sayesinde aşının koruyuculuğu sadece bebeklikte yapılan aşı ile kalsa % 50-60 iken 5 yıl sonra yapılan rapel aşısı ile bu % 90'lara çıkıyor. Bu aşı ilkokul 1. sınıfta yapılıyor. Daha sonra 5 yıl sonra 8. sınıfta tekrar rapeli yapılarak etkisi azalan bu koruyuculuk tekrar % 90'lara çıkıyor. Daha sonra erkeklere askerlikte, kadınlara doğum sırasında yapılan aşılarla çok daha uzun süre ve yüksek koruyuculukla bu hastalıklardan korunması sağlanıyor. Riskli hastalık taşıyanlar ayrıca daha sonraki yıllarda da aşılanarak daha yüksek koruyuculuk kazanması sağlanıyor .

Kısaca yukarıdaki düzende neredeyse Cumhuriyet'le yaşıt bazen ufak tefek değişiklikler de olsa bu şekilde bir aşı takvimimiz var. Bebeklik aşılarını aile hekimleri, okul çağındaki çocukların rapel aşılarını ise okullarsa sağlık müdürlükleri tarafından yapılması sağlanıyordu. Şimdi bunu değiştirmeye çalışıyorlar. İlkokul 1. sınıftaki aşıyı 48. aya çekerek yani çocuk daha okula gitmeden yaparak olası rapel aşıyı öne çekiyorlar, böylece aslında 5. yılda yapılması daha doğru ve efektif olan aşılama bana göre 3. yılda yapılarak etkinliği sağlanmaya çalışılıyor. Daha sonra yani okul zamanındaki aşının ise ne olacağı belli değil belki de tamamen kaldırılmaya çalışılıyor. Bu da 9 yaşından sonra çocuklarımıza yapılan aşının % 50 koruyacağını yani biraz bağışıklığı zayıf çocuklarımızın 9 yaşından sonra bu aşı ile korunabilen hastalıklara yakalanma oranının yükseleceğini gösterebilir. Eğer 9 yaşta tekrar aşı konmazsa 9. yaşta aşı konursa 14. yaşta tekrar rapel gerektirir. Bunu yapmazsak 14-20 yaş arası gencimizi bu sefer risk altına atarız. Askerde tekrar yapılacağını tabi bu da erkekler için gerekli düşünebiliriz. Aslında gebe olmasını beklemeden aynı sürelerle kızlara da yapılsa bu aşı iyi olur, hatta tüm topluma 5 yılda bir aşı yaparsak bu hastalıklardan ömür boyu koruruz ve belki de bu sayede bir çok hastalığın kökünü de kazıyabiliriz.

9 ve 14 yaş aşılarının yapılıp yapılmayacağı ile ilgili henüz bir açıklama yapılmadığı için bir yorum yapamıyorum ama bu değişiklikle bana göre eğer aşı yapılacaksa çocuklar fazladan 1 aşı olacak, eğer yapılmayacaksa gençlerimiz hastalıklara karşı düşük dirençli olacak. Ülkemize dünyanın her tarafından gelen aşılı-aşısız, resmi-gayri resmi girişin kontrolsüzce yapılan bir ülke olduğumuz için bulaşıcı hastalıkların son 15 yıldaki artışını artık herkes biliyor. Bu konu asla ihmale gelmez ve çok tehlikeli. Zaten aşı karşıtları yüzünden bir çok sıkıntılar çekiyoruz bir de bu konuda oynamalar yapmak çok daha büyük sıkıntılar doğuracağı kanısındayım.

Bir de zaten aşı konusunda zor ikna ettiğimiz aileleri 48. ayda gerekliliği ve gereksizliği tartışılan bu ortamda tekrar aile hekimliklerine getirmeye ikna etmek çok zor olacaktır. Bir de yapılmayan her aşı için aile hekiminden ve aile sağlı çalışanından maaşının % 20'sinin kesileceğini düşünürseniz… Salgında filyasyonla mı uğraşsın, bebeklerinin aşısıyla mı uğraşsın, gebelerine mi baksın, hastalarına baksın… İşin içinden çıkamayan aile hekimliklerinde bir de bu angaryanın yüklenmesi de ayrı bir sorundur. Zaten bebeklere aşı bulmakta zorlandığımız, o yüzden de aşı yapamadığımız, iknada sıkıntı yaşadığımız koşullarda bir de 48. ay eklenmesi ne kadar doğrudur, ilgililere sormak isterim…
(Ozanca sağlık mobbing politika kitabımdan)