Ülkemizde bu sene görülmeye başlayan bilhassa da yurdun batı ve güney kesimlerinde çok sık rastlanan bir sinek türü görülmeye başladı, asya kaplan sineği olarak adlandırılan bu sinek, alerjik reaksiyonlar başta olmak üzere Dang Ateşi, Batı Nil, Sarı Humma, Zika ve Chikungunya virüslerine neden oluyor.

Uzak Doğu orijinli Asya Kaplan Sivrisineği, uluslararası taşımacılık ve ticari faaliyetler sırasında önce İspanya, Fransa, İtalya, Yunanistan’a taşındı. Küresel iklim değişikliğine bağlı yağış ve nem dengesinin iyice bozulmasıyla özellikle son beş yıllık dönemde Marmara kıyıları, Trakya ve Gürcistan kıyılarından Giresun’a uzanan sahil şeridinde de görülen öldürücü Asya kaplan sivrisineği, son iki yıldır İstanbul’un sulak yerlerinde çoğalmaya başladı. Bu yaz da tüm batı ve güney sahillerinde görülmeye başlandı.

Geçtiğimiz günlerde bir hastanede bu sivrisineğin ısırdığı ve anaflaksi (ciddi ölümcül alerjik reaksiyon) ile geç başlangıçlı şiddetli astım krizi yaşayan iki hasta görüldü. Çatalca’da Asya kaplan sivrisineğinin ısırdığı iki kardeşi güçlükle sağlıklarına kavuşturuldular. Artık herkes bu sivrisinek türüne karşı çok dikkat etmeli. Bugüne kadar böcek veya arı sokmasına bağlı alerjik reaksiyon ortaya çıkan hastalarımız olmuştu, ancak ilk kez Asya kaplan sivrisineğinin neden olduğu ciddi alerjik reaksiyon gösteren hastalarla karşılaştık.

Bu sivrisinek maalesef yerleşik tür haline geldi. İstanbul, Kocaeli, Adapazarı, Trakya ,Ege ve Antalya'nın belli bölgelerinden şikâyet ve türün arttığına dair gözlemlerimiz var. Asya kaplan sivrisineği, Uzakdoğu yerleşik türü olmasına karşın ticaret yollarıyla önce Avrupa’ya ardından da Türkiye’ye girdi. Bu türün yumurtaları çok dayanıklı olduğundan canlılığını kaybetmeyip çokça ürüyorlar. İstanbul başta olmak üzere entegre mücadele uygulanması gerekir. Gelecek dönemde Asya kaplan bağlantılı hastalık veya virüsler görülebilir. Eğer belediyeler bu sinekle ilgili yeterince önlem almazlarsa önümüzdeki yıl sanırım pandemiden çok bu sineğin hastalandırdığı hatta öldürdüğü kişilerle de uğraşmak zorunda kalacağız.

1.5 yıl önce İstanbul için tehdit dediğimiz Asya kaplan sineği maalesef bu yıl bütün batı ve güney illerine yayıldı ve ulusal sorun olarak ortaya çıktı.

İstanbul’da 198 bin sinek üreme kaynağı tespit edildi. Asya kaplan türü sadece İstanbul değil, önlem alınmazsa, yakın zamanda Türkiye’nin önemli sorunlarından biri haline gelebilir. Diğer illerde bu konuyla ilgili somut bir çalışma yapılmadığı için önlemlerde yeterince alınamıyor, önümüzdeki aylardan itibaren bu sinekle mücadele İstanbul'da olduğu gibi diğer illerde başlamazsa bilhassa başta Antalya, Mersin, Hatay, Adana, Muğla, Aydın, İzmir olmak üzere eski sıtma bölgelerinde bu sinek çok artabilir ve bir çok hastalığa sebep olabilir. Sivrisinek türlerinin üreme kaynakları her hafta kontrol edilmeli. Larva mücadelesinin sadece ilkbaharda yapılması yanlıştır, 12 ay dört mevsim mücadele edilmezse korkarım seneye bizi korkunç bir yaz bekliyor olacak.

Bu sorun ulusal bir sorundur, iklim değişikliği ile beraber bu sivri sinek daha bir çok yöremizi sarabilir, mutlaka mücadele etmek gerekir, çok geç olmadan bu türe karşı sadece ilaçlama yeterli değildir. İlaca karşı direnç geliştirebiliyor ve daha güçlü hale geliyorlar, bunun tek çaresi biyolojik mücadeledir yani bu bölgelerdeki kurbağa sayısının artırılması, sinek yiyen balık türlerinin çoğaltılması hem çevreci hem de etkili bir mücadele yöntemidir. Belediyeler en kısa zamanda bu tür çalışmalara girmek zorundadır yoksa tüm yurdu kaplarsa mücadele çok daha zor olacaktır.

(Ozanca sağlık mobbing politika kitabımdan)