Geçtiğimiz günlerde Yunanistan Avrupa Birliği'nde şöyle bir genelge yayınlatmak üzere teklif verdi "Aşılanmayan ülkelere aşılanmış kişiler gidemesin veya sadece aşı olanlar seyahat edebilsin" diye… Tabi henüz bizim gibi aşıya ulaşamamış ülkelerde -ki bunlar da aslında Avrupa Birliği ülkeleri- Sırbistan, Karadağ, Arnavutluk, Makedonya, Arnavutluk gibi bir çok ülkede ve aşıya henüz ulaşamamış olan ülkemizde paniğe ve sıkıntıya sebep oldu. Bir de bilhassa Kuzey Avrupa ülkelerinde olan aşı karşıtı kişilerin yaşadığı ülkelerde bu tasarıya karşı çıktı.

Bir de ülkemizde gerek tıp dünyasında gerekse Sarıkamış olaylarını dile getirmesiyle tanınmış olan bir hocamızın "aşı olmayana seyahat izni verilmeyecek, hatta aşı olmayana kız bile vermeyeceğiz" açıklamasından sonra bu tartışmalar gittikçe alevlendi.

Peki gerçekten aşı olmayanlar seyahat ederse hastalık hep yayılır mı? Yani gerekçe gösterilen aşı olmayanı ülkeye sokmama kararı ne kadar doğru, bunu bir şekilde ele almak istedim. Tabi buradan yola çıkarak bunun turizme vereceği zararlar, ülkemiz zaten ekonomik krizdeyken bir de turistin gelmeyeceğini bilmek bir çok vatandaşımız için bir felaket, ülke içinse esaret manasına geleceğini görmemek için kahin olmaya gerek yok.

Öncelikle işin tıbbi boyutunu ele alırsak, aşı olan kişiler eğer etkin bir aşı olmuşlarsa, antikor seviyeleri belli bir düzeydeyse covit-19'u ya hiç geçirmiyorlar ya da çok hafif ölümcül olmadan atlatıyorlar. Yani aşının gücü ve bizim aşıdan beklentimiz bu… Peki toplumun % 60'ını aşılarsak bu hastalığı nasıl önlüyoruz? Tam önleyemiyoruz ama bir kişi şu anda yedi kişiye bulaştırdığı için çok hızlı yaylıyor çünkü o yedi kişinin her biri de yedi kişiye bulaştırıyor. Aşı olununca bu bir kişi bir kişiye bulaştıracak, hastalığın yayılma hızı düşecek, bilhassa riskli kişiler aşılandığı için de ölüm oranları düşecek, gripten ölüm ne kadarsa bu hastalıktan da ölüm o hale gelecek, bunun başkaca bir faydası olmayacak sadece artık pandemi veya salgın demeyeceğiz o kadar…

Bir başka sıkıntı da aşı olan kişi evet hastalığı kolay atlatıyor ama bu onun hastalığı yaymadığını göstermiyor. Kendisi hasta olmadığı halde çevresine hastalığı çok rahat bulaştırıyor. O yüzden de aşısız olanın ülkeler arası seyahati ile aşı olanın ülkeler arası seyahati arasında hiç bir fark yok hastalığın yayılması açısından… Aşı olan aşının uygulanmadığı yerde daha rahat ve korkmadan dolaşabilir çünkü hastalık ya onu hasta etmez veya çok hafif atlatmasını sağlar…

Ülke nüfusunun çoğunu aşılamak o ülkedeki insanları korur. Aşı olmayan ülkeler hastalıktan ölürken, aşı olan ülke insanı ölümden, yoğun bakımdan, hastalığın bıraktığı sekellerden korunur. Aşı olmakla olmamak arasındaki fark da budur zaten…

Ülkeler aşısız insanı hastalığın yoğun olduğu ülkelere göndermek istemeyebilir, bu çok normaldir çünkü o yurttaşının hasta olmasını istemez ama aşıladığı insanını çok rahat hastalığın çok olduğu ülkeye gönderebilir,bundan da çok çekinmemesi lazım. Biz de yıllarca başka hastalıklar için böyle yapmadık mı? Bizde görülmeyen ama Arabistan'da görülen hastalıklar için hacılarımızı aşılayıp da göndermedik mi? Bu da öyle bir şey… Yani aşısız ülkeye seyahat yasağı yerine aşısız insanın seyahati engellenebilir. Olayı bu şekilde ele almak gereklidir…

(Ozanca sağlık mobbing politika kitabımdan)